تب سنج جیوه ای:

بدنه دماسنج جیوه ای مثلثی شکل است از قدیمیترین تب سنج های پزشکی به حساب می آید که از دقت بالایی برخوردار است اما به دلیل وجود جیوه در داخل شیشه استفاده از آنها به نسبت کمتر شده است. مایع جیوه ای داخل شیشه با توجه به دمای محیط تغییر حجم می دهد و محل قرار گیری جیوه در لوله در واقع نشان دهنده دمای بدن است.

نحوه استفاده آن بدین صورت است که قبل از اندازه گرفتن دمای بدن، دماسنج را ابتدا ضدعفونی و سپس آنرا به خوبی تکان دهید. سپس به درجات آن نگاه کنید و محل قرار گیری خط جیوه را در ستون جیوه پیدا کنید تا شاخص جیوه کمتر از ۳۷ درجه قرا بگیرد. زیر زبان یا زیر بغل قرار داده می شود.

زیر زبان یک پرده عمودی قرار دارد که زبان را به کف دهان متصل می کند و درجه باید در انتهای زیر زبان و کنار این پرده قرار دهید. دماسنج بمدت 5-3 دقیقه باید در دهان بماند و در این فاصله به هیچ وجه دهان را نباید باز نماید. سپس دماسنج را خارج کرده و برای بهتر دیدن نوک ستون جیوه باید تب سنج را آنقدر بچرخانید تا بخشی از شیشه که به شکل ذره بین در آمده است و ستون جیوه را نشان می دهد ببینید.

نکات مهم:

• دستان شما نباید روی مخزن جیوه قرار بگیرد.
• موقعی که کودک زیر پتو است یا بعد از استحمام دمای بدن او را نگیرید زیرا ممکن است تب سنج عدد اشتباه را نشان دهد.
• جیوه چون از طریق پوست جذب می شود اگر دماسنج جیوه ای شکست مراقب باشید بچه ها به آن نزدیک نشوند. و فردی که جیوه با آن تماس پیدا کرده یا بخارات آنرا استشاق نموده بهترین اقدام مراجعه هر چه سریعتر به پزشک می باشد.
• مسمومیت با جیوه در کودکان می‌‌تواند باعث آسیب عصبی غیرقابل برگشت در مغز شود و در بزرگسالان می تواند باعث آسیب عصبی منجر به بی‌حسی و گزگز، از دست دادن تعادل، از بین رفتن شنوایی یا کاهش بینایی ‌شود به همین جهت کم‌کم دماسنج‌های دیجیتال وارد بازار شدند تا خطر تماس با جیوه را در دماسنج‌های قدیمی از بین ببرند.
• دماسنج های دیجیتالی بیورر یکی از بهترین انواع دماسنج های ساخته شده می باشند که بسیار پرکاربرد هستند و محصولات متنوعی اعم از انواع دماسنج های بدن ، دماسنج های حمام و همچنین رطوبت سنج نیز دارا می باشد.

تب سنج دیجیتالی:

تب سنج دیجیتالی از حسگر و سنسورهای حرارتی الکترونیکی برای ثبت دمای بدن استفاده می کنند و دارای صفحه LCD بوده که جهت نمایش اندازه تب می باشد و فقط کافیست دستگاه را در محل مورد نظر قرار دهید تا درجه حرارت بدن را نشان دهد علاوه بر نشان دادن دمای بدن، آخرین دمای اعلام شده را نیز ذخیره می‌کنند. انواع پیشرفته‌ آن صفحه‌ی بزرگی دارند و بعد از ثابت شدن دمای بدن دارای آلارم بوده و به ما اعلام میکند که دما به چه میزانی می باشد. شارژ آنها با استفاده از باطری بوده که تا مدتها قابل استفاده می باشد. تب سنج های دیجیتالی به دو نوع تماسی و غیر تماسی تقسیم می شوند

تب سنج تماسی همانطور که از نام آن پیداست باید بروی قسمت مورد نظر قرار داده شود تا اندازگیری دمای بدن را انجام دهد.

تب سنج غیر تماسی یا دماسنج لیزری بدلیل آنکه در تماس مستقیم با پوست بدن قرار نمی گیرد از مدل های بسیار پرطرفدار بوده و برای مکان های با رفت و آمد زیاد مناسب می باشد. تب سنج‌های لیزری اغلب دارای صفحه نمایش بزرگی هستند و سنسور آنها بسیار دقیق و قابل اطمینان است. دو مزیت اصلی این تب سنج ها قرائت سریع و دقیق آن است و در اشکال، اندازه، برند و قیمت های مختلف در بازار به فروش می رسند.

از دیگر دماسنج‌های موجود می‌توان به تب‌ سنج نواری، و دماسنج مادون قرمز اشاره کرد اما از شناخته شده ترین تب سنج های دیجیتالی می توان موارد زیر را نام برد:

• دهانی
• پستانکی
• مقعدی
• زیر بغل
• پیشانی
• گوشی

تب سنج نواری:

تب سنج نواری که بر روی پیشانی قرار داده می شود وسیله ای ساده‌ و بدون نیاز به باتری می باشد که برای کودکان و نوزادان که از وسایلی از این قبیل وحشت دارند بسیار مناسب می باشد. تنها ۱۵ ثانیه وقت کافی است تا مقدار تب را (تغییر رنگ نوار ) نشان دهد. رنگ سبز در این محصول نشان دهنده اندازه صحیح تب است و رنگ آبی نیم درجه تب را نشان می‌دهد اما عدد دقیقی در اختیار شما قرار نمی دهد. چند بار قابل استفاده بوده و باید دور از حرارت و نورآفتاب نگهداری شود.

دماسنج مادون قرمز:

جزو دماسنج های غیر تماسی طبقه بندی می شوند و بیشتر کاربرد صنعتی دارند و در مواردی که نمی توانند به جسم مورد نظر زیاد نزدیک شوند خوانش درجه حرارت بصورت نقطه ای و با فاصله انجام می گیرد. علاوه بر صنعت، برای اندازه گیری دمای بدن انسان نیز استفاده می شود. غیر تماسی بودن آن به هنگام استفاده از سرایت بیماری جلوگیری می کند که در دوران همه گیری کرونا توسط مقامات دولتی و پرسنل مراقبت های بهداشتی به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت تا دمای بدن تعداد زیادی از مردم را در مکان های عمومی به سرعت و با دقت اندازه گیری کند.

• خوانش درجه حرارت در عرض چند ثانیه
• وزن کم و قایلیت حمل آسان
• غیرتماسی و بدون سرایت آلودگی
• اندازگیری درجه حرارت اجسام متحرک
• دقت بالا
• خاموش شدن خودکار

این دماسنج ها برای انسان مضر نیستند اما استفاده از آن کاملاً بی خطر نیست پرتوی لیزر خارج شده از دماسنج در صورتی که قدرتمند باشد و به طور تصادفی به سمت چشم بخورد، باعث آسیب به چشم می شود و یا در بعضی موارد امکان دارد منجر به حساسیت پوستی یا سوختگی جزئی پوست شود. این آسیب ها تنها در مواردی که قدرت لیزر بالا باشد رخ می دهد بنابراین بهتر است از عینک و دستکش استفاده کنید تا هنگام استفاده از دماسنج های مادون قرمز کاملاً ایمن باشید.

تب سنج دهانی:

این نوع تب سنج در داخل دهان قرار داده می شود و معمولا استفاده از آن برای کودکان بدلیل آنکه باید مدتی در دهان ثابت باقی بماند دشوار بوده و مناسب نمی باشد.در ضمن بعد از آشامیدن یا تغذیه باید حداقل 20 دقیقه بعد اندازه گیری درجه حرارت انجام شود.

نحوه انداه گیری بدین صورت است که بخشی که در دهان قرار داده می شود را تمیز شسته و آبکشی نمایید سپس آنرا در زیر زبان قرار داده و دهان را کاملا بسته نگه دارید تا زمانی که صدای “بیپ” را بشنوید. ترمومتر را برداشته و عدد روی صفحه نمایش و زمانی که درجه حرارت را اندازه گیری کرده اید را یادداشت کنید و در نهایت دماسنچ را تمیز کنید.

تب سنج پستانکی:

استفاده از تب سنج پستانکی راحت اما دقت آن نسبت به تب سنج های دیگر پایینتر می باشد طرز کار آن به این صورت است که پستانک را در دهان کودک قرار داده و از کودک خود بخواهید چند دقیقه آن را حرکت ندهند که البته اینکار تقریباً برای نوزادان و کودکان نوپا غیرممکن است.

تب سنج مقعدی:

نوک تب سنج را با آب و صابون شسته و آبکشی کنید سپس با روان کننده هایی همچون وازلین آنرا چرب کنید.

کودک را به صورت طاق باز به پشت خوابانیده و پاهای او را به سمت قفسه سینه او خم کنید و دستان خود را پشت ران های او قرار دهید.

با دست دیگر و یا با کمک فرد دیگری تب سنج چرب شده را در داخل مقعد کودک قرار دهید بطوریکه به اندازه 1.5 تا 2.5 سانتی متر فرو رود یابه اندازه ای که مطمئن شوید نوک تب سنج درداخل مقعد قرار . دهید.
زمانی که بوق تب سنج را شنیدید ترمومتر را از مقعد خارج کرده و عدد نمایش داده شده را بخوانید. عدد روی صفحه نمایش دستگاه و زمانی که درجه حرارت بدن کودک را اندازه گیری کرده اید را یادداشت کنید.
در صورتی که کودک هر نوع مقاومتی نشان داده کار را متوقف کنید.

تب سنج زیر بغل:

با این که دقت این روش به اندازه روش های مقعدی یا دهانی نیست اما برخی والدین ترجیح می دهند که از روش زیربغلی استفاده کنند

تب سنج را در زیر بغل کودک قرار داده و دست کودک را روی قفسه سینه او قرار دهید تا تب سنج در زیربغل بایستد. زمانی که دستگاه بوق زد عدد روی دستگاه را بخوانید. عدد روی صفحه نمایش و زمانی که درجه حرارت بدن کودک را اندازه گیری کرده اید یادداشت کنید.

همیشه بخاطر داشته باشید هرگز دمای بدن کودک را بلافاصله پس از تغذیه، استحمام یا بعد از زمانی که کودک به مدت طولانی بسته شده است اندازه گیری نکنید زیرا بر دمای بدن کودک تأثیر می گذارند.

تب سنج زیر پیشانی یا شقیقه ای:

دماسنج بر روی پیشانی فرد قرار داده می شود و میتوان در عرض چند ثانیه دما را اندازه‌گیری کرد. این دماسنج‌ها از یک اسکنر مادون قرمز برای اندازه‌گیری درجه حرارت شریان گیج‌گاهی در پیشانی استفاده می‌شود.از این نوع دماسنج می‌توان حتی در هنگام خواب نیز استفاده کرد و انواع مختلفی از آنها در بازار وجود دارد و جدیدترین تب سنج به حساب می آیند. در ضمن به هنگام استفاده هر نوع عرق یا خیسی پیشانی را پاک کنید.

اگر پیشانی را تمیز می‌کنید، ۱۰ دقیقه صبر کنید. سپس درجه حرارت را اندازه بگیرید.

تب سنج درون گوشی:

تب سنج الکترونیکی درون گوشی دمای تولیدشده به وسیله پرده گوش را اندازه گیری می کند. اگر چه این روش استفاده آن برای کودکان و نوزادان ساده و سریع می باشد اما دمای گوش برای کودکان زیر 6 ماه یا کمتر از دقت لازم برخوردار نیست و همیشه کمتر از مقدار واقعی می باشد و اگر این تب سنج ها به درستی در محل مورد نظر در گوش قرار داده نشوند یا جرم زیادی در گوش کودک جمع شده باشد، دمای نشان داده شده توسط این تب سنج ها دقیق نیست.

مناسب ترین نوع تب سنج براس کودک در سنین مختلف

همان طور که همه می دانند، اندازه گیری درجه حرارت بدن کودکان بسیار حائز اهمیت است اما یکی از راههای  مهم تشخیص ابتلا به عفونت می باشد. بهترین روش اندازه گیری درجه حرارت بدن کودک به سن کودک و دما بستگی دارد.

برای کودکان کمتر از 3 ماهه شما باید با استفاده از تب سنج های دیجیتالی مقعدی درجه حرارت دقیق بدن آنها را اندازه گیری کنید. تب سنج های درون گوشی برای کودکان کمتر از 6 ماه توصیه نمی شود زیرا کانال گوش آنها معمولاً کوچک است. تحقیقات نشان می دهد که تب سنج های عروق شقیقه ای نیز می تواند دما را با دقت خوبی در این گروه سنی نشان دهد.

برای کودکان بین 3 تا 6 ماهه یک تب سنج دیجیتال مقعدی هنوز بهترین انتخاب است اما می توانید از تب سنج های عروق شقیقه ای نیز استفاده کنید.

برای کودکان بین 6 ماه تا 4 ساله شما باید از تب سنج دیجیتال مقعدی، تب سنج عروق شقیقه ای یا تب سنج الکترونیکی درون گوشی استفاده کنید. شما همچنین می توانید از تب سنج های زیربغلی نیز برای تعیین دمای بدن کودک استفاده کنید که البته دقت این نوع تب سنج ها پایین است.

برای کودکان بیش از 4 ساله در صورتی که کودک همکاری کند، شما می توانید از تب سنج های دیجیتال دهانی استفاده کنید. به هر حال کودکانی زیاد سرفه می کنند یا کودکانی که به دلیل انسداد بینی از طریق دهان نفس می کشند قادر به بستن دهان خود برای اندازه گیری دقیق درجه حرارت بدن به وسیله تب سنج های دهانی نیستند. در این موارد، شما می توانید از روش درون گوشی (با تب سنج الکترونیکی درون گوشی)، روش پیشانی (با استفاده از تب سنج عروق شقیقه ای) یا روش زیر بغلی (با استفاده از تب سنج دیجیتالی) استفاده کنید.